gmcdavid

Rang Gaeilge, 31ú lá mí Eanáir 2011

Taispeáin agus Inis — "Show and Tell"

An Seanad ag tacú leis an Bhille Airgeadais.

Ghlac an tSeanad leis an Bhille Airgeadais anois. Bhí 30 Seanadóir ar son an bhille, 20 seanadóir ina choinne. Níor ghlac an tSeanad le leasú ar bith de chuid an fhreasúra. Tiocfaidh an Dáil le chéile Dé Máirt nuair a chuirfidh an Taoiseach in iúl don Dáil an dáta don olltoghchán.

The Senate has taken the budget bill now. There were 30 senators for the bill, 20 against. The Senate did not accept any amendment by ["on the part of"] the opposition. The Dáil will meet ["come together"] on Tuesday when the Taoiseach will let the Dáil know ["put attention to"] the date of the general election.

An Sionnach is an Cat — The fox and the cat

1. Lá amháin bhí an sionnach ag dul tríd an gcoill agus é ag dul anonn is anall agus cé a casadh dó ach an cat. Bhuaileadar bleid chainte ar a chéile. Bhíodar ag siúl leo píosa agus d'fhiafraigh an sionnach den chat, 'an bhfuil mórán cleas agatsa, dá dtiocfadh ort?'
   

   trí,tríd	through	see preposition chart. Conn. thrí,thríd
   anonn is anall	back and forth	annon /anu:n/
   cas	twist, turn
   casadh	was turned	aut.
   casash dó	he was met by
   buail	hit, strike, meet	buail le meet
   bhuaileadar	they hit	Mun. C.O.:bhuail siad
   bhuaileadar bleid	they wheedled
   bhíodar	they were	Mun. C.O.:bhí siad
   fiafraigh	ask
   cleas	trick	m1 pl cleasa Conn. cleasanna
   dá dtiocfadh ort	if you needed	← tar "come"

   
   

2. 'Muise, níl,' a deir an cat, 'níl agamsa,' a deir sé, 'ach aon chleas amháin.'
   

3. 'Agus céard é sin?' a deir an sionnach.
   

4. 'ó, rithfidh mé suas i gcrann,' a deir sé, 'má tá crann in aice liom.'
   

5. 'ó, tá an-trua agam duit,' a deir an sionnach, 'mura bhfuil agat ach aon chleas amháin,' a deir sé. 'Tá go leor cleas agamsa,' a deir sé. 'Tá míle cleas agam. Má thagann orm,' a deir sé, 'tá an oiread cleas ann atá mé in ann a imirt.'
   

   mura ... ach	only
   trua	pity
   mura	if not
   mura bhfuil	if it is not
   Má thagann orm	if it came to me

   
   

6. Maith go leor, bhíodar ag siúl leo ach is gearr gur chualadar glór na ngadhar ag teacht, agus an sceamhaíl, agus bhí an boladh, nó bonn an tsionnaigh faighte ag na gadhair. Agus chomh luath, ar ndóigh, is a chuala an cat é, an chéad chrann a casadh air, rith sé suas an crann agus shuigh sé ar ghéagán thuas ag breathnú anuas ar an sionnach ag cur a chuid cleas.
   

   In the recording Eddie said tíocht the Connemara form for teacht.

   gearr	short, shortly
   glór	voice
   gadhar	dog	m1 /gair/
   glór na ngabhar	voice of the dogs	Note gpl.
   sceamhill	yelping
   boladh	smell
   bonn	sole, trail
   faighte	was gotten	va
   chomh luath	as soon as
   Ar ndoigh	of course
   géagán	branch, limb	géag

   
   

7. D'imir an sionnach a chuid cleas anonn agus anall agus gach uile bhealach faoin domhan, ach nuair a bhí cuid mhaith acu imeartha aige fuarthas greim air sa deireadh agus mharaigh na gadhair é.
   

   d'imir a chuid cleas	played his tricks
   gach uile bhealach	every way
   imeartha	prankish, practised, clever
   greim	grip, bite
   fuarthas	was gotten	Past aut. of faigh "get"
   maraigh	kill	v
   dúmharaigh	murder	v
   mair	live, survive	v

   
   

8. 'Á', a deir an cat, is é ag breathnú anuas, 'is fearr aon chleas amháin maith, ná míle droch-chleas!'
   

See also Wes's Class, September 14, 2009.

Copula

Our in-class drill was More with Is vs. Tá.